چه یک دونده‌ی حرفه‌ای باشید و چه به تازگی به دویدن علاقه پیدا کرده باشید و بخواهید از حالا به بعد همیشه بدوید، انتخاب بهترین کفش برای دویدن یا به اصطلاح یک کفش رانینگ (Running)، بسیار مهم و ضروری است. یک کفش مناسب برای دویدن، دویدن را برای شما راحت‌تر می‌سازد و از آسیب‌های احتمالی به پا و بدن شما جلوگیری می‌کند.
شما می‌توانید همیشه به چند کفش فروشی سر بزنید و کفش‌های مختلف را امتحان کنید، اما اگر بدانید دقیقاً دنبال چه نوع کفشی هستید، می‌توانید خرید آنلاین را هم امتحان کنید. (فقط حواستان باشد که فروشگاه آنلاینی که از آن کفش را خریداری می‌کنید، تضمین بازگشت کالا را داشته باشد. مثل فروشگاه آنلاین سلکتور که این امکان را برای شما فراهم کرده است.)
حالا قبل از اینکه کفش‌های مختلف را به سبد خریدتان اضافه کنید، باید به چند نکته توجه کنید. مثلاً ببینید معمولاً چه نوع کفش‌هایی می‌خرید و همیشه از چه نوع کفش‌هایی استفاده می‌کنید. این الگو، نقش کلیدی‌ای در پیدا کردن بهترین کفش دارد. اگر قسمت سینه‌ی پا در کف کفش شما همیشه ساییده و کهنه شده است، یعنی شما یک پروناتور (Pronator) عادی هستید.
سایش بیش از حد داخل کفش معمولاً نشان دهنده‌ی چیزی به نام اُورپرونِیشن( Overpronation) است که یعنی پا فشار بسیار زیادی به کفش وارد می‌کند و در نتیجه موقع راه رفتن، به سمت داخل خم می‌شود. اگر هم سایش داخل کفش نباشد و بیرون آن باشد، نشان دهنده‌ی آندرپرونِیشن (Underpronation) است که یعنی پا به سمت بیرون خم می‌شود. اگر این الگو و همچنین ترجیحات خودتان (مثل میزان نرم بودن کفه‌ی کفش) را هنگام خرید کفش در نظر بگیرید، کفشی که می‌گیرید مدت زمان خیلی زیادی برایتان ماندگار می‌شود.
اگر می‌خواهید از مهم‌ترین فاکتور‌های بهترین کفش مخصوص رانینگ خبردار شوید، این مقاله از مجله سلکتور را تا آخر بخوانید.
کفش مخصوص دویدن
آناتومی کفش مخصوص دویدن یا رانینگ را بشناسید
اگر تا حالا برای خریدن کفش مخصوص دویدن فقط به رنگ و استایل توجه می‌کردید، بدانید که از خیلی فاکتور‌های دیگر یک کفش رانینگ خوب غافل شده‌اید. کفش رانینگ، بیش از دوازده بخش مجزا دارد که باید یک به یک آن‌ها را خوب بشناسید. هر بخش آن برای پشتیبانی، پایداری، محافظت و راحتی پا است و ابعاد این بخش‌ها در هر کفش متفاوت است. هیچ کدام این اندازه‌ها و ابعاد اشتباه نیست، فقط باید ببینید پای شما در آن کفش احساس راحتی می‌کند یا نه. در ادامه به بعضی از بخش‌های مهم کفش مخصوص دویدن می‌پردازیم.
اجزای کفش مخصوص دویدن
قسمت فوقانی: قسمت فوقانی معمولاً از پارچه و تور ساخته شده است و شامل هرچیزی که بالای کف کفش باشد می‌شود. به دنبال کفشی باشید که قسمت فوقانی آن درز‌های صافی داشته باشد تا از خارش و تاول پا جلوگیری شود.
بخش بیرونی: ترکیب انواع فوم و پلاستیک باعث دوام بالای کفش و محافظت از پا می‌شود. به یاد داشته باشید که هر چه این قسمت دوام بیشتری داشته باشد، وزن بیشتری هم به آن اضافه می‌شود، بنابراین باید چندین کفش را امتحان کنید تا در نهایت بتوانید یک جنس خوب با وزن کم پیدا کنید. اگر قصد خرید اینترنتی دارید، در قسمت ویژگی‌های محصول به وزن کفش مخصوص دویدن دقت کنید.
زیره میانی: پَد زیره میانی بین قسمت فوقانی کفش و تور یا پارچه‌ی آن قرار دارد. این بخش کفش برای این است که پا در برابر هر ضربه‌ای نرم بماند و به آن آسیبی نرسد. حالا این دیگر به خودتان بستگی دارد که دوست دارید این بخش کفش تا چه حد نرم باشد. بنابراین قبل از انتخاب قطعی یک کفش حتماً چند نوع آن را امتحان کنید.
پشت پاشنه: پشت پاشنه، کاپی است که نزدیک عقب پا قرار دارد و زمانی که پا روی زمین قرار می‌گیرد، باعث حفظ تعادل می‌شود.
کولار مچ پا: کولار (Collar) مچ پا، یک پَد نزدیک مچ است. این پد برای این است که مچ پا سر جایش بماند و پا حرکت نکند. بعضی از کولارها به مچ پا ساییده می‌شوند یا حتی باعث التهاب تاندون آشیل می‌شوند، پس حتماً هنگام خرید به این نکته توجه ویژه کنید.
کفش دویدن
فضای حرکت پنجه: این بخش در مقابل کفش قرار می‌گیرد و زاویه مطابق با قالب کفش دارد. انگشتان پا را به سمت بالا خم می‌کند و به پا کمک می‌کند تا راحت به جلو حرکت کند.
زین کفش: زین، بخشی از کفش است که در نزدیکی بند کفش قرار دارد. زین کفش همراه با بندها و سوراخ بندها، پا را محکم سر جایش نگه می‌دارد. برای اینکه مطمئن شوید زین کفش محکم است و پای شما را سر جای خودش نگه می‌دارد، مطمئن شوید که کفشتان لیز نمی‌خورد و پای شما در حین پوشیدن کفش، ساییده نمی‌شود.
ضربه‌گیر پنجه‌ی پا: گاهی اوقات کفش‌ها ضربه‌گیر خوبی دارند اما باز هم موقع گذاشتن پا روی زمین، اذیت می‌کنند. نکته‌ی مهم در اینجا این است که مقدار ضربه‌گیر در ناحیه پاشنه و پنجه‌ی پا یکسان و به یک اندازه باشد. حواستان باشد که ضربه‌گیری و نرمی بیشتر یعنی وزن کفشتان هم بیشتر می‌شود. این موضوع برای همه بد نیست، اما اگر در مسابقه‌های دو شرکت می‌کنید، احتمالاً باید به وزن کفشتان بیشتر توجه کنید.
ضربه‌گیر پاشنه: این بخش یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر کفش است. آیا دوست دارید کفشی داشته باشید که هنگام پوشیدنش حس کنید بی‌وزنید و انگار دارید روی ابر‌ها راه می‌روید؟ یا اصلا نه، دوست دارید زمین را زیر پا‌هایتان حس کنید؟ هنگام امتحان کفش‌های مختلف حتماً ببینید اولویت خودتان چیست.
بهترین کفش برای دویدن چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
برای انتخاب و خرید کفش دویدن باید چند عامل مهم را در نظر داشته باشید. در ادامه همه این عوامل مهم را برای شما نام می‌بریم.
مکان دویدن
دویدن در جاده‌ها: اگر بیشتر در جاده یا بر روی تردمیل می‌دوید، دنبال کفش‌های رود رانینگ (Road running) یا مناسب دویدن در جاده‌ها باشید. این نوع کفش‌ها معمولاً مقدار مناسبی ضربه‌گیر و کوشنینگ (cushioning) برای محافظت از استخوان‌ها، رباط‌ها، تاندون‌ها و ماهیچه‌ها در برخورد پا به یک سطح سفت و سخت‌تر دارند.
دویدن در دشت و صحرا: اگر بیشتر اهل دویدن در مسیر‌هایی مانند جنگل و دشت و صحرا هستید، کفشی را انتخاب کنید که مناسب سطوح ناهموار باشد. این نوع کفش‌ها که اغلب به کفش‌های دوی ترِیل (Trail running) معروف هستند، اغلب دارای کفی سفت، انعطاف‌پذیری بالا، و یک کولار مچ پای سفت‌تر برای جلوگیری از حرکت مچ پا هستند. همچنین ممکن است برای دویدن در مکان‌های مرطوب یا گل‌آلود، ضد آب باشند.
ورزش جانبی: کفش‌های رانینگ برای کیلومتر‌ها دویدن در جاده یا روی تردمیل عالی هستند، اما اگر اهل ورزش‌های جانبی یا کراس‌ترینینگ (Cross training) هستنید، بهتر است دنبال یک نوع کفش دیگر بگردید. خیلی از افراد برای تمرینات قدرتی ترجیح می‌دهند که یک کفش با کفه‌ی نازک تهیه کنند، چون کوشنینگ داشتن و نرمی بیش از حد می‌تواند باعث پیچ خوردن مچ پا در هنگام انجام ورزش‌های جانبی شود. به همین ترتیب هم، اگر ورزشی با حرکات جانبی زیاد (مثلاً ایروبیک، بسکتبال، تنیس) انجام می‌دهید، باید به دنبال کفشی باشید که در عین نرمی، تعادل را حفظ کند.
کفش‌های مخصوص مسابقات جاده‌ای: اگر در مسابقات شرکت می‌کنید، باید دنبال یک نوع کفش رانینگ خاص باشید. کفشی که کفه‌اش شیار داشته باشد باعث می‌شود تعادل خود را هنگام دویدن حفظ کنید و همچنین به خاطر داشتن کفه‌ی صاف، بسیار سبک است. در ضمن، بعضی از کفش‌های مسابقه‌ای جدید برای افزایش هرچه بیشتر عملکرد خود، از صفحه‌ی کربنی استفاده می‌کنند.
ضربه‌گیری و کوشنینگ
برای انتخاب بهترین کفش برای دویدن باید موارد زیر را هم در نظر داشته باشید.
ماکسیمم یا حداکثری: اگر دوست دارید دور تا دور پا‌هایتان پد داشته باشد، به دنبال کفش‌هایی باشید که کوشنینگ (cushioning) یا بالشتک و پد بیشتری داشته باشند. نرمی زیاد کفش معمولاً برای دوندگانی که کف پایشان قوس دارد مناسب است.
میانه: بسیاری از کفش‌های رانینگ دقیقاً چیزی بین سفت و نرم هستند و دونده‌های با پروناسیون (Pronation) خنثی که کف پایشان قوس بیش از حد ندارد، این مدل کفش‌ها با نرمی متوسط را ترجیح می‌دهند.
مینیمم یا حداقلی: گاهی اوقات کیفیت در سادگی است. اگر به دنبال یک کفش سبک هستید، کوشنینگ کمتر ممکن است باعث ضربه کمتر به پا شود. درست است که این نوع کفش‌ها ضربه‌گیری خوبی دارند، اما در نظر داشته باشید که با تغییر ناگهانی سبک کفش پوشیدن‌تان، ممکن است تاندون آشیل پایتان التهاب پیدا کند.
ختم کلام
در نهایت، هیچ کفش کاملی وجود ندارد و هر شخص باید بهترین کفش مخصوص خودش را پیدا کند. ویژگی هر محصول را با دقت بخوانید و نکاتی که در بالا گفتیم را برای خرید کفش مخصوص رانینگ لحاظ کنید. به‌خاطر داشته باشید که انتخاب کفش مناسب، مستلزم دقت و صرف وقت است. پس برای خرید بهترین کفش رانینگ، عجله نکنید.
